VPRO staat ook komend seizoen middenin de wereld

VPRO staat ook komend seizoen middenin de wereld

Geschreven door Pieter Jongsma

De VPRO staat middenin de wereld. Dat blijkt ook komend seizoen uit een goed gevuld en gevarieerd programmapakket waarmee de VPRO nieuwsgierig vooruit kijkt of geïnteresseerd terug.

De VPRO zoekt wereldwijd naar verhalen die verteld moeten worden, met als doel de blik te verruimen, gedachten te prikkelen en perspectief te bieden. Dat doet de VPRO ook samen met Human, wat resulteert in de onderzoeksjournalistiek van Argos op radio en tv en, nieuw in 2015, de wetenschapsserie De volmaakte mens. Of met de NTR in de geschiedenisserie De ijzeren eeuw.

In het oog springen nieuwe documentaire (reis)series zoals Dwars door Afrika met Bram Vermeulen, Onze man in Teheran met Thomas Erdbrink, Speeches en De Voorstraat. Ook divers drama kleurt het palet, zoals de familieseries Taart en Vrolijke Kerst, de politieke thriller 2/11 – Het spel van de wolf, de series Suspicious Minds, Missie Aarde en De Fractie, evenals de met NTR en VARA gezamenlijk geproduceerde series A'dam-E.V.A en Hollands Hoop.

Als grensverkenner wordt de VPRO de drijvende kracht achter 3Lab, een nieuw platform voor jong talent en experiment, waarmee een nieuwe generatie mediamakers de kans krijgt om ideeën en vormen te testen voor groot publiek.

De VPRO start het nieuwe televisieseizoen op zondag 7 september met drie nieuwe series.
In Pieter in de Prehistorie gaat Pieter Hulst op NPO Zapp via deze tijd, de verleden tijd en de absurditeit op zoek naar de prehistorie. In de familieserie Taart ontdekt de acht-jarige Kadir samen met zijn vader Umut, de beste banketbakker van de wereld, de zoete kant van het leven. Op NPO 2 trekt verslaggever Bram Vermeulen Dwars door Afrika, waar hij in Zimbabwe, Zambia, Zuid-Afrika en Angola de veranderingen onderzoekt nu het continent 'booming' is.

Aansluitend op de eerste aflevering van Dwars door Afrika start het dertiende seizoen van VPRO Tegenlicht, dat inzoomt op ontwikkelingen in de politiek, economie, maatschappij en wetenschap die onze nabije toekomst zullen bepalen. Dat VPRO Tegenlicht meer is dan een kijkcijfer, bewijzen de wekelijkse goed bezochte Meet Ups in Pakhuis de Zwijger die elders in het land navolging krijgen in steeds meer steden. En met ingang van dit seizoen voorziet de redactie ook in een grote behoefte van docenten, met speciale bundels voor het onderwijs, die online beschikbaar zijn.

Roland Duong en Teun van de Keuken verschaffen inzicht in de Europese politiek in vier afleveringen van De Slag om Europa, die maandelijks vanaf 15 september op NPO 2 zijn te zien. Michael Schaap, alias De hokjesman, keert vanaf 19 september op NPO 2 terug met een nieuwe serie waarin hij de leefwereld van aansprekende Nederlandse subculturen onderzoekt. Op de late zaterdagavond brengt de VPRO samen met de NTR vanaf 20 september op NPO 3 Live op 3: zeven keer live concerten, met onder meer optredens van The Black Keys en Lorde.

De VPRO en het Nederlands Film Festival
De VPRO is samen met de NPO hoofdsponsor van het Nederlands Film Festival. Wilfried de Jong presenteert op 27 en 30 september Nederlands Film Festival Live, een late-night talkshow op NPO 2 met bekende en spraakmakende gasten uit de Nederlandse film- en documentairewereld. Op het Nederlands Film Festival gaat een aantal VPRO producties in première die later op tv worden uitgezonden, zoals onder meer de politieke thriller 2/11 – het spel van de wolf, over de eerste tien dagen na de moord op Theo van Gogh, 2 november te zien op NPO 2. Zo ook de documentaire Onze Kresj van Marije Meerman, over een groep jonge ouders die eind jaren zestig dacht de wereld te kunnen veranderen door hun kinderen te onderwerpen aan een radicale, anti-autoritaire opvoeding, 18 november te zien op NPO 2.

Ook Face tot Face, een documentaire die Menno Otten maakte vanuit zijn fascinatie voor het spiegelbeeld, staat geprogrammeerd op het NFF en wordt op 21 oktober uitgezonden op NPO 2 onder de vlag van Doc25 – het slot van 25 minuten voor nieuwe documentaires van jonge makers. Hollands Hoop, een gezamenlijke serie van NTR, VARA en VPRO over een forensisch psychiater (Marcel Hensema) die in een carrière als drugshandelaar rolt, is na een première op het NFF vanaf 27 september te zien op NPO 2. En het vervolg op de serie A'dam-E.V.A (NTR, VARA, VPRO) die eveneens een première beleeft op het NFF, is vanaf 9 november te zien op NPO 3. Het Nederlands Film Festival wordt op vrijdag 3 oktober afgesloten met de uitreiking van de Gouden Kalveren, waarvan de VPRO op NPO 2 verslag doet in het Gala van de Nederlandse film.

Arjen Lubach en Theo Maassen
Vanaf zondag 9 november start op NPO 3 Zondag met Lubach. Zeven dagen nieuws in dertig minuten, satirisch geremixt door Arjen Lubach. Met irrelevante verhalen van relevante gasten. Of andersom.
Theo Maassen ontvangt vanaf 28 november in 24 uur met... op NPO 3 één gast gedurende één etmaal in één ruimte. Doordat ze 24 uur lang tot elkaar zijn veroordeeld, ontstaat er tussen gastheer en gast een ongewone band.

Omroep van documentairemakers
De VPRO is een omroep van documentairemakers. Vanaf 16 november is op NPO 2 De Voorstraat te zien. Hans Pool, die eerder onder anderen met Adriaan van Dis in Afrika en met Jelle Brandt Corstius in Rusland en India de mens en zijn land portretteerde, doet dat nu dichter bij huis, als een reiziger die op de Voorstraat in Utrecht is beland.
Filmmaker Kees Brouwer ging op zoek naar al zijn naamgenoten. In 2Doc: Wij zijn Kees Brouwer is op 17 november te zien wie ze zijn, wat ze doen en wat ze ons gezamenlijk vertellen over de geschiedenis van Nederland.
Sunny Bergman vraagt zich naar aanleiding van het elk jaar heftiger wordende Pietendebat af of we onbewust misschien racistischer zijn dan we denken. Zij gaat op zoek naar de achtergronden bij de emoties en plaatst die in breder perspectief. Haar bevindingen zijn op 2 december in 2Doc te zien.

Roel van Broekhoven en David Kleijwegt maken een twaalfdelige documentaireserie over toespraken die overal ter wereld mensen inspireerden en levens veranderden. Speeches, dat vanaf 7 december is te zien op NPO 2, gaat over de impact van woorden en over mensen die daardoor werden aangeraakt. Roel van Broekhoven maakt voor voorjaar 2015 ook Onze man in Teheran, waarin Thomas Erdbrink de kijker meeneemt in het Iran zoals dat in de nieuwsberichten nooit aan bod komt en de gespletenheid van het land zicht- en voelbaar maakt.

Michiel van Erp volgt in Tijd van je leven elf Utrechtse kinderen van hun elfde tot hun achttiende. Dit jaar is hij halverwege het project; de kinderen zijn veertien geworden en schommelen tussen kind-zijn en de 'echte mensenwereld'. Tijdens de feestdagen is op NPO Zapp te zien hoe de kinderen hun tienerjaren tot nu toe ervaren. In het voorjaar van 2015 wacht het vervolg op Van Erps succesvolle serie Hollands Welvaren. In deze tweede reeks portretteert hij gepassioneerde en gedreven Nederlanders in hun werkzame bestaan, onder wie een failliet kappersechtpaar en een psychiater met goochelambities.

Meer drama
De VPRO leidt vanaf 6 december op NPO Zapp dagelijks de feestdagen in met de familieserie Vrolijke Kerst, over het wel en wee van de familie Vrolijk, een gezin in crisistijd. Terwijl vader (Jeroen Spitzenberger) en moeder (Hadewych Minis) het moeilijk hebben met zichzelf en met elkaar, probeert de tienjarige Lucas er het beste van te maken.

Vernieuwend drama brengt de VPRO met de vijfdelige serie Suspicious Minds, vanaf 17 november vijf dagen lang op NPO 3, met De fractie dat vanaf 12 januari is te zien op NPO 2, en in voorjaar 2015 met Missie Aarde op NPO 3. Suspicious Minds gaat over sociale codes en de illusie van hiërarchie onder twintigers. Elke scène staat op zichzelf, als een korte film, en geeft een inkijkje in het leven van de aanwezigen op een groot feest in een landhuis. Voor de politieke dramaserie De fractie – een idee van Femke Halsema en Gijs van de Westelaken – is een speciale vorm gevonden, waarin fictie en actualiteit samengaan. Hoewel de fractie, haar Kamerleden en de partij erachter fictief zijn, maken ze deel uit van de politieke werkelijkheid. Missie aarde, met onder anderen Kim van Kooten, gaat over zeven mensen met een belangrijke missie in de ruimte, op zoek naar een nieuwe thuisplaneet voor de mensheid. Net als op elke andere werkvloer moeten ze zien te leven met elkaars eigenaardigheden, tekortkomingen en onhebbelijkheden.

Reisseries in 2015
De reisseries van de VPRO vormen een genre op zich, dat de kijker mee voert naar het wezen van een land en zijn bewoners en een samenleving blootlegt die schuilgaat áchter de tips voor een avontuurlijke vakantie. In 2015 staat, afgezien van Onze man in Teheran, nog een aantal reisseries op het programma van NPO 2. Het Duitsland van mijn moeder (werktitel) is een reis aan de hand van de persoonlijke en uitzonderlijke familiegeschiedenis van regisseur Britta Hosman door Duitsland, dat van het meest gehate land transformeerde naar een voorbeeldland met de meest vooruitstrevende grondwet van de wereld, maar worstelt met zijn hedendaagse rol als leider van Europa.

In Het Engeland van... voeren vijf bekende Britten die als gids fungeren, de kijker via de typische 'Britishness' met al zijn oude tradities door het complexe Engeland – voluit 'het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland' inclusief Wales en Schotland – en geven inzicht in wie de Britten zijn en wat hen bezig houdt.

Wetenschap
In de zesdelige wetenschapsserie De volmaakte mens (Human, VPRO) gaat Bas Heijne in voorjaar 2015 op NPO 2 na wat de invloed is van de razendsnelle ontwikkelingen in de neuro-, nano- en gentechnologie, waarmee lichaam en geest van een mens steeds meer maakbaar worden.

Geschiedenis
Na De gouden eeuw presenteren de VPRO en NTR in het voorjaar van 2015 De ijzeren eeuw. Hierin neemt Hans Goedkoop de kijker in dertien afleveringen mee terug naar de roerige negentiende eeuw, waarin Nederland werd opgestoten in de vaart der volkeren met bruggen, sporen, wegen, kanalen en industrieën. De serie laat zien hoe modern de 19de eeuw was en dilemma's kende, waarmee we vandaag de dag nog van doen hebben.

Ruimte voor experiment
Vanaf het voorjaar 2015 coördineert de VPRO voor NPO 3 het nieuwe 3Lab (werktitel): een permanente plek voor nieuw talent en experiment. In de online omgeving van 3Lab krijgen jonge makers volop de ruimte om hun ideeën in de praktijk te brengen, waarbij het publiek direct kan reageren op het resultaat. Op zondagavond laat zijn op NPO 3 vervolgens regelmatig de meest gedurfde en kansrijke resultaten te zien.
Inmiddels wordt bij de VPRO gewerkt aan een pilot voor een sketchshow met de Nederlands-Turkse YouTube maker Mert Ugurdiken, een pilot met Kasper C. Jansen en Michiel Lieuwma (bekend van De snijtafel) en Dorst voor 3, een jong journalistiek magazine met een kijk op het nieuws vanuit een jonger perspectief, als antwoord op de bestaande nieuws- en actualiteitenprogramma's die worden gedomineerd door gevestigde veertigers.