Column: Fake news

Column: Fake news

Geschreven door Daniël Schalk Laatste update:

Het weekend is bijna om en de nieuwe week staat op het punt van beginnen, maar niet voordat wij hebben teruggeblikt op de afgelopen week. Iedere zondag blikt een columnist van Showbizznetwork.nl terug op de voorbije week. Wat is hen deze week opgevallen?

Afgelopen jaar, zeker na het aantreden van Donald Trump als president van de Verenigde Staten, is er heel veel te doen geweest rondom  ‘fake news’. Het begrip is niet meer weg te denken en de waarheid is daarmee niet meer zo zwart/wit als we zouden willen. Wanneer is iets waar? Wanneer is iets ronduit onzin? En wanneer ligt de waarheid gewoon ergens in het midden?

Dat laatste is het grootste gevaar. Het ‘waar rook is, is vuur’ principe bepaalt vaak wel hoe we naar dingen kijken, luisteren en ze interpreteren. Dus ik begrijp volkomen waarom Gerard Joling aangifte doet als een satirische website een bericht plaatst over ‘een wietplantage bij de zanger op zolder’. Sowieso is satire voor heel veel mensen lastig van echt te onderscheiden (vooral als het gedeeld wordt als ‘nieuwsfeit’ en je de bron/website niet direct checkt maar alleen het bericht leest), dus ja ik begrijp dat wel.

Wanneer is iets echt en wanneer is dat het niet? Een meer dan belangrijke vraag die niet eens meer gesteld wordt. En dan wordt het pas echt gevaarlijk.

Nu wil ik het helemaal niet over Gerard Joling hebben, het gaat mij om de impact van nieuws en wanneer je nu echt zeker kunt weten of iets ‘echt’ is of niet. En daarom ben ik zo blij dat het ‘deze tijd van het jaar is’. De tijd waarin je gewoon weet dat je volop getrakteerd gaat worden op fake news en je de hele berichtgeving dus met een korreltje zout mag, nee MOET nemen. De periode waar om 18.00uur ‘s avonds de alom vertrouwde tune van het Sinterklaasjournaal klinkt en Dieuwertje Blok je geruststellend toespreekt. Want ja, er gaat van alles mis, maar het is bij het Sinterklaasjournaal altijd net als bij turbulentie in het vliegtuig: zolang de stewardess (in dit geval Dieuwertje) niet in paniek is, hoeven wij ons ook geen zorgen te maken. En toch pakt dat elk jaar weer niet zo goed uit helaas….

Nu ligt mijn favoriete journaal natuurlijk al een poosje onder vuur om heel andere redenen, maar waarschijnlijk speelt dat wel mee bij de reacties die er de laatste jaren komen op de verhaallijn. Zijn het niet de Witte Wieven (te eng, mijn kind slaapt er niet van….) dan zijn het wel de pepernoten die overboord werden gegooid of Huispiet die zijn sleutels in het pepernotenbeslag had laten vallen of de boot die door de regenboot vaart en er (nog ver voor de hele zwarte pietendiscussie) plotseling bont gekleurde pieten waren….de NTR doet het wat dat betreft nooit goed. Omdat ouders nu eenmaal zelf graag willen beslissen wat goed voor hun kinderen is en al heel snel hun mening/angsten/emoties op hun kinderen projecteren. Denk ik dan.

Want waarom kun je je kinderen wel meenemen in een verhaal over een oude man in een rode jurk die elk jaar per boot naar Nederland komt, maar lukt het je niet om -net als Dieuwertje- hen gerust te stellen omdat ‘alles altijd wel goed komt’. In dit geval kun je ze het zelfs beloven, wat een luxe is dat. Want als er één zekerheid is, is dat Sinterklaas op de achtergrond ALTIJD alles onder controle heeft. En het dus altijd goed komt. En natuurlijk kan het voor sommige kleintjes nog net iets te spannend zijn. Maar dan is het goed om er over te praten. Sterker nog, ik vind het bijna een goede oefening: want er is zat rotnieuws waarvan ik het nog moeilijk vind om te bespreken met mijn kinderen. Maar ik kan niet voorkomen dat ze er iets over zien/lezen/horen en ja, dan moet ik met ze in gesprek….

Nee, ik vind wat dat betreft het Sinterklaasjournaal één van de meest leuke programma’s die er is. Ik kijk er zelfs nog meer naar uit dan naar Sinterklaas zelf. De ‘serieuze’ berichtgeving, het hilarische weerbericht, de leuke spreuken, het verweven van de stadshistorie van de stad van aankomst en al die kleine kwinkslagen en woordspelingen voor volwassenen tussendoor. Love it. Waarbij de laatste jaren er ook nog heel veel digitale interactie is toegevoegd via de website. Briljante toevoeging als je het mij vraagt.

Toch heb ik wat te klagen. Want, in dit ene enkele geval, ben ik groot voorstander van fake news. Maar als je het dan doet, doe het dan goed. En pak niet een verhaallijn uit 2009 die je oppoetst en opnieuw voorschotelt. Want ik snap dat er inmiddels een nieuwe generatie kinderen is opgestaan voor wie dit de eerste keer is, maar hé….er kijken ook volwassenen mee hoor ?

Yvette