Kamervragen over Undercover in Nederland

16-05-14, 14:53 Geschreven door Daniël Schalk

Naar aanleiding van beelden uit de uitzending van komende zondag in Undercover in Nederland zijn er Kamervragen gesteld en ligt het bewijsmateriaal bij het Openbaar Ministerie. Het blijkt in Nederland kinderlijk eenvoudig te zijn om als jonge vrouw aan zelfmoordpoeder te komen.

Een kerngezonde medewerker van Undercover in Nederland deed zich voor als de depressieve 27-jarige Sonja, die slechts één keer een antidepressivum heeft geslikt. Na twee gesprekken met hulpverlener Ton V. van stichting De Einder kreeg zij adressen in handen om aan het verboden zelfmoordpoeder te komen. Dat blijkt uit de aflevering van Undercover in Nederland, die zondag aanstaande om 21.30 uur bij SBS6 wordt uitgezonden.

Undercover in Nederland deed onderzoek naar meerdere stichtingen die mensen begeleiden met een doodswens. Geen van de stichtingen wilde de jonge medewerker van het SBS6-programma helpen aan adressen voor zelfmoordmedicatie, behalve stichting De Einder. Wel verwezen twee stichtingen, Sensoor en Vrijwillig Leven, door naar De Einder. Sonja besprak haar ‘doodswens’ met hulpverlener Ton V. van stichting De Einder. Zonder dat hij een andere arts raadpleegde, haar huisarts om haar medisch dossier vroeg of wist van de reden van haar zelfmoord, nam hij al snel de regie over van het gesprek en gaf haar adressen voor de zelfmoordpoeder. Een paar weken later kreeg zij via de post het illegale poeder uit China in haar bezit.

Ton V. in het gesprek: “Wat wij hebben zijn adressen waarbij je het in het buitenland kunt bestellen, via e-mail. Daar kun je goede middelen bestellen. De adressen zijn betrouwbaar. Als je dat adres gebruikt hebt, zorg dan dat je de correspondentie weer weggooit. Want je importeert iets wat je niet mag importeren. Dit komt uit de chemische industrie. Ik denk dat dit voor jou de allerbeste route is. We weten dat het werkt. De persoon is betrouwbaar en de middelen zijn betrouwbaar. Het enige struikelblokje zou de douane kunnen zijn. Maar de kans is niet groot dat het onderschept wordt. Met die Chinese spullen heb ik dat nog niet gehad.“

Ook zegt Ton V: “Je moet er ergens mee terecht kunnen, en dat is hier. Dat is een verschil met de dokter. Die zou je proberen op te nemen, of tegen te houden. Goed zorgen dat je lang genoeg niet gevonden wordt.”

Tweede Kamerleden zijn geschokt door de uitzending. Tweede Kamerlid Mona Keijzer (CDA): “Ik vind het echt onvoorstelbaar. Wat we in ieder geval zullen gaan doen is aan de Minister van Justitie hier vragen over stellen. Hoe heeft dit zo kunnen lopen en wat gaat hij hieraan doen. Stichting de Einder klinkt voor sommige mensen misschien positief, maar zo is het echt een soort zelfmoordorganisatie aan het worden. En dat kan gewoon niet.”

Ockje Tellegen (VVD): “Ik schrik hier erg van. Vooral omdat hij geen enkele poging doet zich te verdiepen in de vrouw die hij voor zich heeft. Een jonge vrouw van 27 die aangeeft dat ze een einde aan haar leven wil maken. Hij verdiept zich niet in de motieven achter haar wens. Nee, hij hoort haar aan. Dit lijkt mij een casus die aantoont dat het vraagstuk rondom hulp bij zelfdoding heel complex is en dat het maar goed is dat we dat in Nederland strafbaar hebben gesteld.”

Fractievoorzitter Kees van der Staaij van de SGP gaat nog een stap verder. Hij vindt dat naar aanleiding van de uitzending van Undercover in Nederland stichting De Einder moet worden verboden. Undercover in Nederland heeft deze week de mailwisselingen en beelden van de gesprekken met Ton V. overhandigd aan het Openbaar Ministerie. Persofficier Wouter Bos: “We zullen het dossier zorgvuldig gaan bekijken.’’

In Nederland mag euthanasie, of hulp bij zelfdoding alleen door een arts worden begeleid en alleen onder strikte voorwaarden. Zo moet er sprake zijn van uitzichtloos en ondraaglijk lijden en moet de patiënt een vrijwillig en weloverwogen verzoek hebben gedaan. De 27-jarige Sonja voldeed aan geen van die eisen. Hulp bij zelfdoding is strafbaar en er staat een maximale gevangenisstraf op van drie jaar.